گیربکس CVT و تفاوت‌های آن با گیربکس‌های معمولی

سیستم انتقال متغیر(CVT)، که به آن انتقال تک سرعتی هم گفته می‌شود، یک سیستم انتقال اتوماتیک است که به شکل یکپارچه میان نسبت‌های دنده تغییر می‌کند. سیستم‌های انتقال قدیمی تعداد مشخصی دنده در اختیار راننده می‌گذارد که دنده‌های ابتدایی برای شروع حرکت، دنده‌های میانی به منظور شتاب گیری و دنده‌های بالا برای حرکت با مصرف سوخت کمتر طراحی می‌شد. سیستم C‌VT با سیستمهای انتقال قبلی که تعداد دنده‌های ثابت را در اختیار راننده قرار می‌داد، تفاوت دارد و در هر زمان به محورها اجازه می‌دهد سرعت زاویه‌ای مناسب را حفظ کنند. سیستم‌های انتقال CV‌T نوعی از سیستم‌های انتقال اتوماتیک است، که مصرف سوخت کمتر، قدرت بیشتر و تجربه‌ی راحتتری از سیستم‌های قدیمی در اختیار می‌گذارد.

سیستم CV‌T با استفاده از دو محور که یکی به موتور متصل می‌شود و دیگری به چرخ‌ها، مانند دوچرخه‌های دنده‌ای که با زنجیر جابه‌جایی دنده‌ها تنظیم می‌شد،  به شکلی ملایم انتقال میان دنده‌های سبک و سنگین را انجام می‌دهد.

خودرو‌های دارای سیستم CVT به مانند گیربکس‌اتوماتیک از سیستم دو پدال (گاز و ترمز) و شکل دنده‌‍ای P-R-N-D-L را داراست. با وجود این بر خلاف سیستم‌های اتوماتیک قدیمی، شما تغییر در دنده‌ها و سیستم انتقال را احساس نمی‌کنید و صدای خاصی هم نخواهید شنید. این سیستم دور موتور را برای حالت شتاب گیری و یا مصرف سوخت متعادل به خوبی مدیریت می‌کند.

البته بعضا افراد با سیستم CVT در ابتدا مشکلات کوچکی دارند. به طور مثال اگر پای خود را روی پدال گاز فشار تا انتها فشار دهید و نگه دارید، احساس می‌کنید که یک تغییر دنده‌ی بد یا یک پرش در کلاچ اتفاق می‌افتد. این اتفاق طبیعی است چرا که CVT سعی می‌کند قدرت کافی برای شتاب مورد نیاز شما را ایجاد کند.

موتور‌ها قدرت یکسانی در شرایط مختلف ایجاد نمی‌کنند، آنها در بعضی از سرعت‌‌ها به بیشینه گشتاور، در بعضی سرعت‌ها به بیشینه قدرت موتور و در بعضی به بیشینه بهینگی مصرف سوخت می‌رسند. CVT به شما اجازه می‌دهد با کمک سیستم انتقال متغیر شما در لحظه به ماکزیمم قدرت و بهینگی مصرف سوخت به شکل همزمان دسترسی داشته باشید. سیستم‌های انتقال CVT به نسبت سیستم‌های قدیمی شتاب بالاتری را ممکن ساخته است.

اما سیستم CVT به دلیل اینکه به شما اجازه می‌دهد در هر سرعتی موتور شما دور بالا بگیرد، معمولا صدای متفاوت موتور را ایجاد می‌کند که ممکن است برای رانندگان سیستم‌های قدیمی اندکی عجیب باشد. این صدا در سیستم‌های قدیمی عموما نشانه‌‍‌ی خوبی برای موتور نیست و راننده‌ها به آن حس مثبتی ندارند، ولی باید بدانید که این صدا و تغییرات موتور در انتقال‌های CVT  مساله‌ی بسیار عادی است. این حس ناخوشایند که به اشتباه در رانندگان وجود دارد، سبب شده است که اتومبیل سازان با دستکاری در سیستم CVT سعی کنند، حس یک دنده معکوس یا رفتارهای دیگر سیستم‌های انتقالی قبلی را برای رانندگان شبیه سازی کنند.

جالب است که بدانید داوینچی در سال ۱۴۹۰ اولین سیستم انتقال CVT را طراحی کرد. اتومبیل سازان آلمانی تا اواخر دهه‌ی ۵۰ میلادی هم از این سیستم استفاده می‌کردند اما محدودیت‌های تکنیکی این سیستم که اجازه‌ی انتقال قدرت بالاتر از ۱۰۰ اسب بخار را نمی‌داد، باعث به حاشیه رفتن CVT  شد. در اواخر دهه‌‌ی ۸۰ و ابتدای دهه‌ی ۹۰ سوبارو و هوندا دوباره CVT را به بازار بازگرداندند و با بهبود‌های انجام گرفته در ابتدای قرن جدید، CVT  امروزه در خودروهای میتسوبیش و دیگر سازندگان خودرو کاربرد دارد.